Απαράδεκτη χαρακτήρισε ο Δήμαρχος Σητείας κ Γιώργος Ζερβάκης στην τελευταία έκτακτη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου την τακτική της κυβέρνησης με την οποία αναγκάζει το Δημοτικό Συμβούλιο κάτω από ασφυκτικές συνθήκες, εσπευσμένα, να συζητήσει επί του επικαιροποιημένου Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) για τη δεκαετία 2020-2030, το οποίο έχει αναρτηθεί στη διεύθυνση του Υ.ΠΕ.Κ.Α. προς δημόσια διαβούλευση, μέσα σε αυστηρά χρονικά πλαίσια καθώς η καταληκτική ημερομηνία διαβούλευσης ηταν η 25/8/2020.
“Καταδικάζουμε το γεγονός ότι κατατέθηκε προς δημόσια διαβούλευση ένα τόσο σοβαρό νομοσχέδιο εν μέσω θέρους και σε περίοδο κορωνοϊού”.
Οι προτάσεις του Ε.Σ.Δ.Α.Κ για τις οποίες υπήρξαν έντονες και πολλές ενστάσεις έχουν ως εξής :
- Στην ενότητα Σχέδια και Προγράμματα (Σελ. 40-41) να προβλεφθεί η ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ ΦΟΔΣΑ αλλά και της διαπεριφερειακής συνεργασίας για την υλοποίηση ολοκληρωμένων βιώσιμων επενδύσεων στο πλαίσιο ειδικών πολεοδομικών σχεδίων (Πάρκων Κυκλικής Οικονομίας). Στα Πάρκα θα συγκεντρώνονται δραστηριότητες κατά μήκος της αλυσίδας αξίας των αποβλήτων με στόχο την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της διαχείρισης, τη δημιουργία οικονομιών κλίμακας και την αποφυγή παράλληλων επενδύσεων. Ειδικότερα, οι χώροι στους οποίους ήδη φιλοξενούνται εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων είναι σκόπιμο να υποδεχθούν και νέες συναφείς δραστηριότητες αυξημένης προστιθέμενης αξίας όπως μονάδες αξιοποίησης ανακυκλώσιμων, εργαστήρια ανάπτυξης καινοτομιών στο περιβάλλον καθώς και υποδομές (κτιριακές και ψηφιακές) κοινωνικής καινοτομίας για την ενεργή συμμετοχή των πολιτών στην πορεία μετάβασης στην κυκλική οικονομία. Όπως έχει σχεδιαστεί και υλοποιείται το Πάρκο Κυκλικής οικονομίας Ηρακλείου. Προς αυτή την κατεύθυνση είναι αναγκαίο να παρέχονται κατά περίπτωση τα κατάλληλα θεσμικά και αναπτυξιακά κίνητρα που θα καθιστούν το εγχείρημα λειτουργικά και οικονομικά βιώσιμο πάντα προς όφελος των πολιτών.
- Σχέδιο για την δυνατότητα αξιοποίησης και διακίνησης των συλλεγόμενων ανακτωμένων ανακυκλώσιμων από τις προβλεπόμενες ΜΕΑ σε επίπεδο Περιφέρειας.
- Βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο σχέδιο για την ευνοϊκή κοστολόγηση της διαχείρισης των χωριστά διαδεχθέντων Βιοαποβλήτων στις ΜΕΒΑ, προκειμένου να δοθούν κίνητρα στους Δήμους για την άμεση εγκατάσταση των συστημάτων χωριστής διαλογής και την οικονομική βιωσιμότητα του συστήματος.
- Προτυποποίηση για το παραγόμενο κομπόστ από τις ΜΕΒΑ, ώστε να είναι ευκολότερη η διακίνηση, η διάθεσή και η εμπορική εκμετάλλευση του προϊόντος στην αγορά.
- Ειδικότερη πρόβλεψη για την ασφαλή διάθεση των παραγόμενων ποσοτήτων CLO από τις υφιστάμενες ΜΕΑ στη Κρήτη, αφού σήμερα υπάρχει σημαντικός περιορισμό από τη νομοθεσία, όσον αφορά στη διάθεση τους (λατομεία και υλικό επικάλυψης ΧΥΤΑΣ). Οι παραγόμενες ποσότητες υπερκαλύπτουν τους διαθέσιμους αποδέκτες.
- Οριζόντια πρόβλεψη για την παροχή κινήτρων στους πολίτες (πχ. Χρήση πράσινης κάρτας) και οικονομική ενίσχυση των δήμων προκειμένου να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα των ΠΣ.
- Κεντρική Διαχείριση/logistics συλλεγόμενων ανακτωμένων προϊόντων από τα πράσινα σημεία και άλλες δομές ΔσΠ σε επίπεδο Περιφέρειας.
- Πρόβλεψη ΣΕΔ στη Κρήτη για τη διαχείριση ρευμάτων των κτηνοτροφικών αποβλήτων και συγκεκριμένα των αποβλήτων πλαστικού φιλμ θερμοκηπίων και εδαφοκάλυψης και αποβλήτων συσκευασιών φυτοφαρμάκων, δεδομένου ότι στη Κρήτη υπάρχουν σημαντικές παραγόμενες ποσότητες των εν λόγω αποβλήτων λόγω των υφιστάμενων γεωργικών δραστηριοτήτων. Σημειώνεται ότι ελλείψει συγκεκριμένου πλαίσιο διαχείρισης τα απόβλητα αυτά συνδιαχειρίζονται με τα σύμμεικτα.
Μετά από τις τοποθετήσεις όλων των παρατάξεων το Δημοτικό Συμβούλιο
αποφάσισε κατά πλειοψηφία:
Α. Καταδικάζει τον τρόπο με τον οποίο έγινε η δημόσια διαβούλευση του
επικαιροποιημένου Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) για τη
δεκαετία 2020-2030, εν μέσω θέρους και σε περίοδο πανδημίας.
Β. Να καταθέσει στο αρμόδιο Υπουργείο και στη δημόσια διαβούλευση επί του
ανωτέρω σχεδίου (ΕΣΔΑ), πέραν των επισημάνσεων του ΕΣΔΑΚ τις οποίες
υιοθετεί, τις παρακάτω προτάσεις:
- Οικονομική ενίσχυση σε δήμους για την ανάπτυξη έξυπνων συστημάτων αποκομιδής.
- Κίνητρα επανασχεδιασμού δρομολογίων, παρακολούθησης πληρότητας κάδων κλ̟π.
- Δυνατότητα σε τοπικούς φορείς όπως Ενεργειακές Κοινότητες, Κοιν.Σ.Ε̟π κλ̟π να διαχειρίζονται έργα απορριμμάτων όπως π.χ πράσινα σημεία ή ΜΕΑ προς όφελος της τοπικής κοινότητας εφ’ όσων διαθέτουν εγνωσμένη ή δάνεια εμπειρία σε τέτοιου είδους έργα.
- Οικονομικά κίνητρα προς του Δήμους για ορθούς και εξελιγμένους τρόπους καθαριότητας με νέα μηχανήματα και εξοπλισμό.
- Διερεύνηση αποκομιδής πόρτα-πόρτα ιδιαίτερα για συγκεκριμένα κλάσματα απορριμμάτων.
- Αναγνώριση νέων ρευμάτων αποβλήτων κυρίως επικίνδυνων και μη που παράγονται σε κατοικίες όπως Υγειονομικά απόβλητα α̟πό κατ’ οίκον νοσηλεία, ληγμένα φάρμακα, φυτο̟προστατευτικά προϊόντα, παιχνίδια, στρώματα, ρούχα.
- ΥΙΟΘΕΤΗΣΗ ΟΡΘΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΚΛΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
– Υποχρεωτική διείσδυση ανακτημένων δευτερογενών υλικών στη βιομηχανία. Κυρίως αξιοποίηση ανακτημένων υλικών από ΚΔΑΥ και ΜΕΑ.
– Υποχρεωτική ενσωμάτωση στους διαγωνισμούς του δημοσίου κινήτρων συμμετεχόντων που χρησιμοποιούν αποδεδειγμένα υψηλό ποσοστό δευτερογενών υλικών π.χ. στις προμήθειες ειδών καθαριότητας, κάδων απορριμμάτων κλπ.
– Χρήση ενιαίων συσκευασιών για κατηγορίες προϊόντων και κίνητρα ένταξης στη συγκεκριμένη υποχρέωση. Ενδεικτικά καθιέρωση ενιαίας γυάλινης/πλαστικής φιάλης (χρώμα, σχήμα) για όλη τη χώρα
- ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ “ΠΛΗΡΩΝΩ ΟΣΟ ΠΕΤΑΩ».
– Επέκταση του συστήματος πέραν των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος και ξενοδοχείων, σε μεγάλα οικιακά συγκροτήματα.
– Σχετική πρόβλεψη αδειοδοτικής διαδικασίας σε εταιρείες που θα επιτελούν το συγκεκριμένο έργο.
- ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ
- Ενοποίηση υπό τον ΕΟΑΝ όλων των συστημάτων ανακύκλωσης συσκευασιών από τη στιγμή που επιτελούν το ίδιο έργο καθώς και αυτών που θα προκύψουν υπό τους αντίστοιχους φορείς.
- Δημιουργία ενός συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης ανά κατηγορία αποβλήτων. Τα επόμενα χρόνια θα δημιουργηθούν αρκετά παρόμοια συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης με τα οποία κάθε δήμος θα κληθεί να υπογράψει σύμβαση. Ειδικά οι μικροί δήμοι δεν έχουν την πολυτέλεια του ταυτόχρονου ελέγχου όλων των συστημάτων που υπάρχουν και επιπλέον νομιμοποιούν συστήματα τα οποία δεν είναι ανταποδοτικά.
- Στο νέο ΕΣΔΑ να προβλεφθούν ελεγκτικοί μηχανισμοί, εξαιτίας της έλλειψης των οποίων δεν επιτεύχθηκαν οι στόχοι του προηγούμενου σχεδιασμού.
- Είναι ανάγκη να υπάρξει όργανο αξιολόγησης του σχεδίου, κοστολόγηση υπηρεσιών, να περιγραφεί στο νομοσχέδιο επακριβώς ο ρόλος των Φ.Ο.Σ.Δ.Α και να γίνει αναφορά στο κέρδος που ενδεχομένως θα έχουν οι Δήμοι από το νέο σχέδιο διαχείρισης των απορριμμάτων.
Στην απόφαση αυτή μειοψηφεί ο κ. Καραμανωλάκης.