Ενεργειακοί μετανάστες-εποχικοί μετανάστες η νέα γενιά μεταναστών
Του Νίκου Κουρουπάκη
Το 2021, 76 συνάνθρωποί μας έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας απλά να… ζεσταθούν. Μεταξύ αυτών και ανήλικοι όπως τα αδέρφια 12 και 13 χρονών στο Καματερό.
Από τις 20 Νοεμβρίου και έπειτα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Πυροσβεστικής, 20 άνθρωποι έπεσαν θύματα της ενεργειακής φτώχειας, η οποία τόσο στην χώρα μας όσο και σε ολόκληρη την Ευρώπη αυξάνεται δραματικά. Να σημειωθεί ότι το 27,7% των πολιτών πέθανε τον Δεκέμβριο.
Η ενεργειακή φτώχεια, αν και ποτέ δεν έπαψε να υπάρχει, αυξήθηκε δραματικά την τελευταία δεκαετία, αποτέλεσμα του μνημονιακού «οδοστρωτήρα» που χτύπησε την ελληνική κοινωνία.
Για να ξέρουμε ακριβώς περί τίνος μιλάμε η «ενεργειακή φτώχεια προκαλείται από τη σύγκλιση πέντε παραγόντων: το χαμηλό εισόδημα, τις υψηλές τιμές καυσίμων, την αναποτελεσματική ενεργειακή απόδοση ενός σπιτιού, την υπό μερική κατάληψη (χρήση) κατοικία, τη μεγάλη ηλικία», όπως αναφέρει ο Συνήγορος του Πολίτη.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, την δεκαετία 2009-2019 το 25% των ελληνικών νοικοκυριών «έχασε» τη δυνατότητα (αναφαίρετο δικαίωμα) της θέρμανσής του χώρου του από την κεντρική εγκατάσταση της πολυκατοικίας. Σήμερα το αντίστοιχο ποσοστό, δηλαδή των νοικοκυριών που υπολογίζεται ότι έχει πρόσβαση σε κεντρική θέρμανση, είναι λίγο μικρότερο του 50%.
Το 2021, λόγω των τεράστιων αυξήσεων στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου (στα ύψη βρίσκονται και οι τιμές του πετρελαίου) ήταν μια χρονιά που όξυνε ακόμα περισσότερο το πρόβλημα.
Από τα επίσημα στοιχεία της Στατιστικής Αρχής, μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου, έχει προκύψει ότι υπήρξε εκτίναξη 180,9% στο φυσικό αέριο έναντι του Νοεμβρίου του 2020, άνοδος 45,2% στο πετρέλαιο θέρμανσης και 37,8% στο ηλεκτρικό ρεύμα.
Ακόμα όμως και σε νησιωτικές και παραθαλάσσιες περιοχές οι ανάγκες σε θέρμανση είναι τεράστιες όπως αντίστοιχα είναι και οι ανάγκες σε ψύξη.
Οι περιοχές με αυξημένες ανάγκες ενεργειακής κατανάλωσης σε σχέση με τις περιοχές με ποιο ήπιο κλίμα, τα επόμενα χρόνια και εφ όσον δεν μειωθούν τα ενεργειακά κόστη, ενδέχεται να ερημώσουν ή να ερημώνουν τις εποχές που πλήττονται.
Το κόστος της ενεργειακής επάρκειας κάθε νοικοκυριού, ας μη γελιόμαστε, δεν μπορεί να ξαναβρεθεί στα επίπεδα του 2000. Η ασυνέπεια μας προς τις περιβαλλοντικές εξελίξεις και η αδυναμία μας να προσαρμοζόμαστε άμεσα θα οδηγήσει σε μεγαλύτερες αρνητικές συνέπειες. Όσο αργούμε δηλαδή να αποφασίσουμε μέτρα ενεργειακής αναβάθμισης ρυπογόνων βιομηχανιών και μέσων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, τόσο το τίμημα θα είναι υψηλότερο.
Πρέπει όμως σε κάθε κρίση να αναγνωρίζουμε τις ευκαιρίες. Υπάρχουν εργαλεία που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και πόρους που μπορούν να αντληθούν προς αυτή την κατεύθυνση.
Έχουμε τη δυνατότητα να παρουσιάσουμε ένα αναλυτικό σχέδιο ήπιας ενεργειακής μετάβασης σε καθαρές μορφές ενέργειας, με χαμηλά κόστη παραγωγής πόσιμου νερού και αξιοποίηση των αποβλήτων προς όφελος του περιβάλλοντος και της τοπικής οικονομίας με συμμετοχή όλων των πολιτών μακριά απο εταιρείες-κολοσσούς οι οποίες όλα αυτά τα χρόνια αποτέλεσαν το πρόβλημα και όχι μέρος της λύσης.Γίνεται πλέον πιο επίκαιρο απο ποτέ το θέμα ίδρυσης ενεργειακών κοινοτήτων που θα προσφέρουν την συλλογικότητα και την προσοχή που χρειάζεται ένα τόσο σοβαρό θέμα.
Κάποτε η Σητεία χρειαζόταν «ένα μικρό θαύμα» για να μπορέσει το λιμάνι να είναι καθαρό και οι παραλίες μας να είναι κρυστάλλινες όπως είναι σήμερα. Εμείς είμασταν που βλέπαμε τότε τις ευκαιρίες ανάπτυξης μέσω έργων ποιότητας ζωής που θα μπορέσουν να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και θετικό ενεργειακό αντίκτυπο. Τότε τα καταφέραμε με τη στήριξή σας θα καταφέρουμε ξανά.
Νίκος Κουρουπάκης
Δημ. Σύμβουλος