ΠρόσωπαΝαι υπό προϋποθέσεις στην νέα ΜΠΕ της ΤΕΡΝΑ για το Υβριδικό Έργο Αμαρίου

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΓΩΝΑ ΣΗΤΕΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΥΒΡΙΔΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΑΜΑΡΙΟΥ

ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ ΤΗΝ 31.05.2023

Προκειμένου να τοποθετηθούμε με νηφαλιότητα στο θέμα της νέας ΜΠΕ του Υβριδικού Έργου Αμαρίου πρέπει να την εξετάσουμε από διάφορες πλευρές όπως επιβάλει η λογική και η ισχύουσα νομοθεσία.

Η παρούσα τοποθέτηση αφορά την περιοχή της Σητείας και των επιπτώσεων του έργου στο φυσικό αλλά και το ανθρωπογενές περιβάλλον, δηλαδή αφορά το Υποέργο Α του Υβριδικού Έργου.

1. ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΙΣΧΥΟΥΣΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣτΕ.
   • Αποστάσεις από αρχαιολογικούς χώρους και πολιτιστικά μνημεία

Η απόφαση 1378/2022 του ΣτΕ ανέδειξε την παραβίαση της ισχύουσας νομοθεσίας και συγκεκριμένα το ίδιο το Ειδικό Χωροταξικό για τις ΑΠΕ που προβλέπει κάποιες ελάχιστες αποστάσεις των Α/Γ από τα πολιτιστικά μνημεία της περιοχής όπου εγκαθίστανται. Το θέμα όμως είναι, γιατί καμία υπηρεσία από αυτές που γνωμοδότησαν για την νομιμότητα του έργου δεν άκουσαν τις διαμαρτυρίες και τις ενστάσεις  των κατοίκων και φορέων της Σητείας που ανέδειξαν την συγκεκριμένη μη νόμιμη χωροθέτηση των Α/Γ, αλλά έπρεπε αυτό να γίνει από το ΣτΕ; Καμία αρχαιολογική υπηρεσία δεν διαπίστωσε την παράνομη χωροθέτηση και όλες οι αρμόδιεςδιευθύνσεις του Υπουργείου Πολιτισμού που γνωμοδότησαν, υιοθέτησαν και καλύφθηκαν πίσω από την σαφώς αυθαίρετη και μη νόμιμη γνωμοδότηση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λασιθίου. Πόσο εμπιστοσύνη μπορεί ο απλός πολίτης να έχει σε αυτές τις υπηρεσίες που έχουν αναλάβει την προστασία της πολιτιστικής του κληρονομιάς;

Το ζήτημα σήμερα είναι ότι πάλι το Υποέργο Α έχει πρόβλημα με τις αποστάσεις των Α/Γ από 5 παραδοσιακούς οικισμούς της περιοχής που προϋπάρχουν του 1830, άρα σύμφωνα με τον ισχύοντα αρχαιολογικό νόμο θεωρούνται αρχαιολογικοί χώροι, για τους οποίους μάλιστα δεν απαιτείται καμία διοικητική πράξη κήρυξης. Επιπλέον, σύμφωνα με την νέα ΜΠΕ, το υπόγειο τμήμα της Γραμμής Μεταφοράς Υψηλής Τάσης θα διέλθει μέσα από τον κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο «Πατέλα Κατσιδωνίου» ενώ αρχικά δεν προβλεπόταν υπόγεια όδευση.

Οι αρμόδιες αρχαιολογικές υπηρεσίες θα τα δουν επιτέλους αυτά τα προβλήματα ή θα φροντίσουν να ικανοποιήσουν πάλι τους σχεδιασμούς της ΤΕΡΝΑ; Εμείς πάντως εδώ θα είμαστε και θα τους παρακολουθούμε.

• Έλλειψη της ΜΕΟΑ στην αρχική ΜΠΕ.

Κάτι σχετικό είχε προκύψει και με την έλλειψη ΜΕΟΑ για το Υποέργο Α. Σε μία περιοχή όπου υπάρχει μεγάλος αριθμός προστατευόμενης άγριας ορνιθοπανίδας και παρά τις τοποθετήσεις των αρμόδιων επιστημόνων, η ΤΕΡΝΑ κατάφερε να εξασφαλίσει την ΑΕΠΟ που κατέπεσε στο ΣτΕ, προσπαθώντας να ξεγελάσει στην ουσία όλες τις γνωμοδοτούσες υπηρεσίες για την σημαντικότητα της περιοχής με μία υποτιθέμενη έρευνα στην περιοχή που βεβαίως κατέληγε σε συμπεράσματα που την εξυπηρετούσαν ή στην καλύτερη περίπτωση που δεν της δημιουργούσαν προβλήματα.

Κάτι αντίστοιχο προσπαθεί να κάνει και σήμερα παρά το γεγονός ότι τελικά αναγκάστηκε να εκπονήσει ΜΕΟΑ με την οποία, παρότι διαπιστώνεται σε μεγάλο βαθμό η ύπαρξη σημαντικών και προστατευόμενων άγριων πουλιών, εντούτοις τα συμπεράσματα φαίνονται προαποφασισμένα και ανώδυνα για την εταιρεία. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να διαβάσετε στις παρεμβάσεις στην δημόσια διαβούλευση των αρμόδιων επιστημόνων (Σταύρος Ξηρουχάκης και Παναγιώτης Γεωργιακάκης) που εκπονούν σήμερα ολοκληρωμένες μελέτες για λογαριασμό του Δήμου Σητείας για την άγρια ορνιθοπανίδα της περιοχής και τα χειρόπτερα (νυχτερίδες) αντίστοιχα.

2. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ & ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΝΟΥΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
   • Προστασία της άγριας ορνιθοπανίδας

Όπως προαναφέρθηκε, ο δεύτερος λόγος για τον οποίο το ΣτΕ ακύρωσε την ΑΕΠΟ του αρχικού σχεδιασμού ήταν διότι δεν είχε εκπονηθεί Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση για το Υποέργο Α. Συγκεκριμένα το ΣτΕ διατύπωσε την σκέψη ότι «… η εγκατάσταση αιολικών πάρκων δεν επιτρέπεται να προκαλεί σημαντική καταστροφή ή ενόχληση σε είδη κοινοτικού ενδιαφέροντος, μεταξύ των οποίων τα πτηνά που προστατεύονται από την οδηγία 79/409/ΕΟΚ ή στους σημαντικούς οικοτόπους τους, είτε βρίσκονται εντός είτε εκτός προστατευμένων περιοχών. Συνεπώς κατά τη διαδικασία της περιβαλλοντικής αδειοδότησης αιολικών πάρκων που βρίσκονται σε περιοχές ακόμη και εκτός των περιοχών ΖΕΠ, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι επιπτώσεις σε προστατευόμενα είδη πουλιών που είναι εν δυνάμει ευαίσθητα στη λειτουργία των εν λόγω εγκαταστάσεων, ιδίως αν το υπό έγκριση αιολικό πάρκο βρίσκεται στην περιοχή σημαντικού διαδρόμου αποδημητικών πτηνών (μεταναστευτικής στενωπού) ή σε θαλάσσια περιοχή σημαντική για τα πουλιά, ή σε σημαντική περιοχή για τα πουλιά (ΣΠΠ), η οποία ακόμη δεν έχει χαρακτηριστεί ως ΖΕΠ. Το καθεστώς προστασίας των ΣΠΠ είναι, μάλιστα, αυστηρότερο σε σχέση με τις ΖΕΠ, διότι δεν επιδέχεται τις εξαιρέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 6 παρ. 4 της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, δηλαδή δεν παρέχει τη δυνατότητα έγκρισης έργων για επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος, περιλαμβανομένων λόγων κοινωνικής ή οικονομικής φύσεως …».

Κατόπιν των ανωτέρω, η ΤΕΡΝΑ αναγκάστηκε να εκπονήσει ΜΕΟΑ για το Υποέργο Α τα συμπεράσματα της οποίας όμως δεν συμβαδίζουν λογικά με τις παρατηρήσεις στο πεδίο και δίνουν την εντύπωση ότι είναι προαποφασισμένα. Έτσι δεν είναι δυνατόν να εκτιμάται ότι οι επιπτώσεις των Α/Γ στους χρυσαετούς, τα όρνια, τους σπιζαετούς, τους γυπαετούς, τους λιβαδόκιρκους, τους μαυροπετρίτες, τις ασπροκωλίνες, τους βασιλαετούς και άλλα είδη που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στην λειτουργία των Α/Γ, είναι ή δύναται να γίνουν από ασθενείς έως αμελητέες, όταν τα είδη αυτά καθημερινά χρησιμοποιούν την περιοχή του Υποέργου Α για φωλιασμό και τροφοληψία. Ιδιαίτερα προκλητικές περιπτώσεις αποτελούν οι εκτιμήσεις της ΜΕΟΑ για τον χρυσαετό και το όρνιο που ζουν μόνιμα στην περιοχή, έχουν σημαντικούς (χρυσαετός) ή μεγάλους πληθυσμούς (όρνιο) και χρησιμοποιούν καθημερινά την περιοχή ως ενδιαίτημα τροφοληψίας (βλέπε τις Εικόνες 41 και 50 της ΜΕΟΑ). Στις δύο αυτές χαρακτηριστικές περιπτώσεις «ως δια μαγείας» οι σημαντικές επιπτώσεις λόγω πρόσκρουσης μετατρέπονται σε ασθενείς με τα δήθεν αποτελεσματικά μέτρα αποτροπής που προτείνονται.

Η ΜΕΟΑ για την μείωση των κινδύνων που διατρέχουν τα είδη της άγριας ορνιθοπανίδας προτείνουν σειρά μέτρων αποτροπής όπως: (α) Εγκατάσταση αυτοματοποιημένου συστήματος αποφυγής πρόσκρουσης σε όλες τις Α/Γ, (β) δημιουργία ταϊστρών σε θέσεις που θα είναι μακριά από τις Α/Γ, (γ) συλλογή και απομάκρυνση των νεκρών κτηνοτροφικών ζώων από την περιοχή και (δ) πρόγραμμα παρακολούθησης κατά την διάρκεια κατασκευής του έργου και κατά τα 3 πρώτα χρόνια της λειτουργείας του. Όλα αυτά τα μέτρα όμως οδηγούν στον εκτοπισμό των ειδών από την περιοχή που τρέφονται,διότι θα ενοχλούνται από τους εκπεμπόμενους ήχους αποτροπής και θα στερούνται την τροφή τους, το δε πρόγραμμα παρακολούθησης αποτελεί παραδοχή ότι η ΜΕΟΑ δεν γνωρίζει «πέραν πάσης αμφιβολίας» ποιες θα είναι οι επιπτώσεις του έργου στα είδη, γεγονός που αντιβαίνει στην εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία.Όλα τα μέτρα αποτροπής δηλαδή συνιστούν κατάφορη παραβίαση της ισχύουσας εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας και αυτό από μόνο του πρέπει να οδηγήσει και εσάς και την διοίκηση σε απόρριψή της  ΜΕΟΑ και κατ’ επέκταση και της νέας ΜΠΕ.

Σε σχέση με την απώλεια βιοτόπου – αλλοίωση ενδιαιτήματος, η ΜΕΟΑ θεωρεί ότι το ποσοστό του χώρου που αλλοιώνεται είναι μικρό και δεν ξεπερνά το 0,48% της συνολικής έκτασης της Περιοχής Έρευνας Πεδίου (ΠΕΠ) που έχει στο σύνολό της επιφάνεια 60.385,37 στρέμματα και ορίζεται σε απόσταση 1 χλμ. από τα όρια των πολυγώνων των Α/Π και σε απόσταση 500 μ. εκατέρωθεν των γραμμικών έργων δηλαδή της οδοποιίας και της γραμμής μεταφοράς. Στον υπολογισμό όμως αυτό λαμβάνεται υπόψη μόνο η μόνιμη επιφάνεια κατάληψης από την οδοποιία, τις πλατείες και τους βοηθητικούς χώρους κατά την φάση λειτουργίας του έργου. Αυτό είναι όμως εντελώς παραπλανητικό. Η επιφάνεια κατάληψης των πλατειών για παράδειγμα είναι της τάξεως των 6.000 τ.μ. περίπου για κάθε Α/Γ. Τα είδη δεν μπορούν όμως να χρησιμοποιήσουν για κάθε Α/Γ μία περιοχή που είναι η προβολή του χώρου μέσα στον οποίο περιστρέφεται η φτερωτή, δηλαδή επιφάνεια περίπου 14.000 τ.μ. ανά Α/Γ, διότι κινδυνεύουν σοβαρά από πρόσκρουση. Δεν μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν ολόκληρη την περιοχή που έχει στάθμη θορύβου μεγαλύτερη των 45 dB, η οποία εκτείνεται σύμφωνα με την ΜΠΕ σχεδόν σε ολόκληρη την επιφάνεια των πολυγώνων των αιολικών πάρκων,δηλαδή σε επιφάνεια περίπου 4.930 στρέμματα (βλέπε Πίνακα 1 στην σελίδα 3 της ΜΠΕ και Χάρτη 9α-4 της ΜΠΕ). Τέλος δεν θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν σημαντική περιοχή γύρω από τις Α/Γ και σε ικανή απόσταση από αυτές, λόγω του ηχητικού σήματος που θα εκπέμπει το αυτοματοποιημένο σύστημα αποτροπής πρόσκρουσης. Η περιοχή αυτή εκτείνεται τόσο μακριά από τις Α/Γ όσο απαιτείται για να ακούσουν τα πουλιά τον ήχο που θα εκπέμπεται και να απομακρυνθούν πριν προσκρούσουν. Συνεπώς συνυπολογίζοντας όλους αυτούς τους λόγους, διαπιστώνεται πολύ εύκολα ότι η απώλεια του βιοτόπου είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από το 0,48% της συνολικής έκτασης της Περιοχής Έρευνας Πεδίου (ΠΕΠ)  όπως ισχυρίζεται η ΜΕΟΑ. Για παράδειγμα λαμβάνοντας μόνο την περιοχή με στάθμη θορύβου μεγαλύτερη των 45 dbπροκύπτει ότι η απώλεια βιοτόπου – αλλοίωση ενδιαιτήματος ανέρχεται σε ποσοστό 4.930 στρέμματα / 60.385 στρέμματα = 8,16% αντί του 0,48% της ΜΕΟΑ, δηλαδή 16 φορές μεγαλύτερο από το ποσοστό που εκτιμάει η ΜΕΟΑ.

Σε σχέση με τις συνεργιστικές επιπτώσεις στα σημαντικά είδη ορνιθοπανίδας από το σύνολο των Α/Γ που λειτουργούν στην περιοχή, παρότι αναφέρεται ότι αυτές εκτιμώνται σε δύο επίπεδα,  σε ακτίνα 10 χλμ. και σε ακτίνα 2 χλμ. από τα υπό μελέτη Α/Π, εντούτοις δεν γίνεται αξιολόγηση για το 1^ο επίπεδο (σε ακτίνα 10 χλμ.), αλλά μόνο για το 2^ο επίπεδο (σε ακτίνα 2 χλμ.). Έτσι επειδή σε ακτίνα 2 χλμ. από τα υπό μελέτη Α/Π δεν υπάρχουν άλλες Α/Γ εκτός από αυτές του εξεταζόμενου έργου (δηλαδή 17 Α/Γ) οι επιπτώσεις εκτιμώνται ως μέτριες, ενώ αν η εξέταση γινόταν και για το 1^ο επίπεδο, οι συνεργιστικές επιπτώσεις στα είδη θα εκτιμώντο ως πολύ μεγάλες, αφού σε ακτίνα 10 χλμ. από τα Α/Π του εξεταζόμενου έργου θα υπάρχουν 149 Α/Γ (που ήδη λειτουργούν) + 17 Α/Γ (του εξεταζόμενου έργου) = 166 Α/Γ. Να σημειωθεί ότι στην ΜΠΕ του αρχικού σχεδιασμού (2016) που εκπόνησε η ίδια εταιρεία περιβαλλοντικών μελετών γίνεται εκτίμηση των συνεργιστικών επιπτώσεων στην ορνιθοπανίδα και για τα δύο επίπεδα.

Τέλος να σημειώσουμε ότι η καθυστέρηση ή και η αδιαφορία της Ελληνικής Πολιτείας να προστατεύσει αποτελεσματικά την άγρια ορνιθοπανίδα και τους οικότοπους την εκθέτει σε μεγάλο κίνδυνο να της επιβληθούν για άλλη μία φορά υψηλά πρόστιμα από το αρμόδιο ευρωπαϊκό δικαστήριο, τα οποία βέβαια δεν θα πληρώνει η ΤΕΡΝΑ που θα ωφεληθεί από την ολιγωρία αυτή αλλά το σύνολο των Ελλήνων πολιτών.

• Προστασία των υπόγειων υδάτινων αποθεμάτων

Δεν γίνεται καμία αξιόλογη προσπάθεια να προστατευτούν τα υπόγεια υδατικά αποθέματα της περιοχής που είναι ο τροφοδότης των πηγών Ζάκρου, Ζου, Χοχλακιών και άλλων μικρότερων πηγών και γεωτρήσεων (πηγή και γεωτρήσεις Καρυδίου, γεώτρηση Σιτάνου που τροφοδοτεί 3 χωριά κλπ). Η ΜΠΕ εντελώς αβασάνιστα,χωρίς να ασχοληθεί καθόλου με το συγκεκριμένο θέμα, αναφέρει ότι δεν θα υπάρξουν συνέπειες από το έργο, χωρίς να αναφέρει τι θα γίνει και πως θα αντιμετωπιστούν αν υπάρξουν συνέπειες.Η εταιρεία ισχυρίζεται δηλαδή ότι δεν θα υπάρξουν καθόλου συνέπειες από τα 24.201,69 μ. των νέων μόνιμων διανοίξεων οδοποιίας, τα 7.750 μ. προσωρινών διανοίξεων των ζωνών πρόσβασης για την γραμμή μεταφοράς και τα 119.765,73 τ.μ. που θα καταλάβουν μόνιμα οι πλατείες των Α/Γ. Δεν θα γίνει κατά τους ισχυρισμούς τους καμία αναδρομολόγηση των επιφανειακών νερών και καμία αξιόλογη σφράγιση των αρχαίων διαδρομών,μέσα από τα έντονα καρστικοποιημένα ασβεστολιθικά πετρώματα που κυριαρχούν στην περιοχή,διαδρομές που ακολουθούν τα επιφανειακά νερά προς τους υπόγειους αποδέκτες που τροφοδοτούν τις πηγές και γεωτρήσεις της περιοχής.

Ενημερωτικά σας αναφέρω ότι στην διαβούλευση για την προηγούμενη ΜΠΕ του έργου η Δ/νση Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης είχε διατυπώσει σειρά ερωτημάτων και απαιτήσεων για πρόσθετες μελέτες, σχετικά με την διαπίστωση της υδρολογικής κατάστασης της περιοχής και την προστασία των σημείων υδροληψίας που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση. Παρά τις διευκρινήσεις της ΤΕΡΝΑ, η υπηρεσία συνέχισε να απαιτεί τις μελέτες αυτές προκειμένου να γνωμοδοτήσει για το Υποέργο Α αλλά στο τέλος με έναν απροσδόκητο και κυνικό τρόπο παρακάμφθηκε, παρότι ήταν η μόνη αρμόδια υπηρεσία για να γνωμοδοτήσει σχετικά και στην θέση της γνωμοδότησε άλλη υπηρεσία που είχε τουλάχιστον το σθένος να δηλώσει ότι γνωμοδοτεί, παρότι είναι αναρμόδια, επειδή της ζητήθηκε. Φυσικά η γνωμοδότησή της ήταν όπως ακριβώς την ήθελε η ΤΕΡΝΑ ενώ η Δ/νση Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης εξαφανίστηκε από το προσκήνιο.

• Προστασία των ιδιαίτερων γεωλογικών χαρακτηριστικών της περιοχής

Δεν γίνεται καμία αξιόλογη προσπάθεια να προστατευτούν τα ιδιαίτερα γεωλογικά χαρακτηριστικά της περιοχής, όπως τα σπήλαια, που κάποια έχουν ιδιαίτερα μεγάλες υπόγειες διαδρομές, τα φαράγγια, τα ασβεστολιθικά πετρώματα με τις χαρακτηριστικές μορφές που αποτελούν γλυπτά της φύσης απίστευτης ομορφιάς κλπ. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Α/Γ Η11 που χωροθετείται σε απόσταση μόλις 125 μ. από το σπήλαιο «Γαλλικό Κεφάλι» που έχει πλούσιο διάκοσμο.

• Δεν υπάρχουν σαφείς δεσμεύσεις ότι το τοπίο θα αποκατασταθεί πλήρως μετά τον παροπλισμό του έργου μόλις ολοκληρωθεί η διάρκεια λειτουργίας του, δηλαδή μετά από 25 – 30 χρόνια (ΜΠΕ – σελίδες 240 – 252). Συγκεκριμένα προβλέπεται μόνο η αποξήλωση των μεταλλικών τμημάτων του έργου με την αξία των οποίων προβλέπεται η κάλυψη των εξόδων της αποξήλωσης. Δρόμοι, βάσεις από σκυρόδεμα, υπόγεια καλώδια κλπ. θα παραμείνουν ως έχουν ή θα παραχωθούν και θα παραμείνουν στο τόπο του έργου επειδή πιθανά να είναι υψηλό το κόστος απομάκρυνσής τους.
• Προστασία των παραδοσιακών οικισμών της περιοχής

Δεν υπάρχει καμία φροντίδα για τους κατοικημένους παραδοσιακούς οικισμούς της περιοχής με το πλούσιο οικιστικό απόθεμα και τα ιδιαίτερα πολιτιστικά μνημεία. Να σημειωθεί ότι ο Δήμος Σητείας έχει ήδη δημοπρατήσει την μελέτη και αξιολόγηση 4 οικισμών της περιοχής του Υποέργου Α (Κατσιδώνι, Σίτανος, Καρύδι και Μαγγασά), με την προοπτική κήρυξής τους ως παραδοσιακούς οικισμούς και μάλιστα με χρηματοδότηση από την Περιφέρεια Κρήτης.

3. ΔΙΑΦΟΡΑ ΑΛΛΑ ΣΟΒΑΡΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΟ ΥΠΟΕΡΓΟ Α ΚΑΙ ΤΗΝ ΣΗΤΕΙΑ
   • Σε επίπεδο δήμου Σητείας σήμερα λειτουργούν 149 Α/Γ διαφόρων εταιρειών. Από αυτές, 76 Α/Γ βρίσκονται σε απόσταση από 2.830 μ. έως 5.070 μ. από τα σχεδιαζόμενα Α/Π του Υβριδικού Έργου Αμαρίου της ΤΕΡΝΑ. Επιπλέον διάφορες εταιρείες έχουν λάβει άδειες παραγωγής χωρίς να έχουν λάβει ακόμα Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων (ΕΠΟ) για άλλες 126 Α/Γ (συμπεριλαμβανομένων των 17 Α/Γ του εξεταζόμενου έργου). Από τις 126 Α/Γ που έχουν λάβει άδειες παραγωγής για τον Δήμο Σητείας οι 90 ανήκουν στην ΤΕΡΝΑ. Από αυτές τις 90 Α/Γ η ΤΕΡΝΑ σχεδιάζει να εγκαταστήσει (εκτός από τις 17 Α/Γ του Υβριδικού Έργου Αμαρίου) άλλες 22 Α/Γ στην ίδια περιοχή με το εξεταζόμενο έργο και μάλιστα σε απόσταση από 1.550 μ. έως 2.600 μ. από τα σχεδιαζόμενα Α/Π του Υβριδικού Έργου Αμαρίου. Αν υλοποιηθούν όλα αυτά τα έργα, στη Σητεία θα λειτουργούν συνολικά 149 + 126 = 275 Α/Γ. Από αυτές στην ορεινή περιοχή της Ζάκρου θα βρίσκονται 76 + 22 = 98 Α/Γ.
   • Σε πείσμα των παραπάνω μεγεθών ο σχεδιασμός του Υβριδικού Έργου Αμαρίου περιλαμβάνει μία εντελώς παράλογη σύλληψη. Συνδέεται το φράγμα ποταμών που βρίσκεται στο Αμάρι με Α/Π που θα κατασκευαστούν στην Σητεία, δηλαδή σε απόσταση 143 χλμ. μακριά σε ευθεία γραμμή και μάλιστα σε μία ιδιαίτερα επιβαρυμένη περιοχή και δεν συνδέεται με τα 4 Α/Π της ίδιας εταιρείας που έχουν λάβει άδεια παραγωγής για να κατασκευαστούν στην κεφαλή του φράγματος και σε απόσταση από 1,6 χλμ. έως 5,5 χλμ. από αυτό. Η απάντηση της εταιρείας, δια του δικηγόρου της, σε ερώτηση κατά την διάρκεια της συζήτησης στο ΣτΕ της προσφυγής του Δήμου Σητείας και φορέων και πολιτών της περιοχής Σητείας, Αμαρίου και Ρεθύμνου, γιατί γίνεται αυτό, ήταν ότι τις Α/Γ δεν τις θέλουν στο Ρέθυμνο (!!!). Το πρόβλημα όμως είναι ότι ούτε στην Σητεία τις θέλουν και μάλιστα οι κάτοικοι είναι αποφασισμένοι να αγωνιστούν με κάθε τρόπο για να μην εγκατασταθούν άλλες Α/Γ που θα καταστρέψουν τον τόπο τους.
   • Το έργο είναι ακραία αντικοινωνικό γιατί θα διασπάσει την ενότητα της περιοχής και θα μεταβάλει τον χαρακτήρα της από αγροτική και κτηνοτροφική σε ένα απέραντο εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και δεν συμμορφώνεται με την κατεύθυνση που δίνει το ισχύον Χωροταξικό της Κρήτης για εγκατάσταση των Α/Γ στις κεφαλές των φραγμάτων, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν για έργα αντλησιοταμίευσης ή σε ευρείες ζώνες αναζήτησης με σκοπό την συγκέντρωσή τους σε δύο περιοχές ανά νομό της Κρήτης. Προφανώς θα επηρεαστούν οι προσπάθειες που γίνονται για την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής και ιδιαίτερα ο εναλλακτικός τουρισμός, που έχει σαν επίκεντρο την ανάπτυξη περιπατητικών διαδρομών και δραστηριοτήτων στην ορεινή ενδοχώρα, σε μία στρατηγική αξιοποίησης των πλεονεκτημάτων που δίνει στην περιοχή το Γεωπάρκο UNESCOΣητείας. Είναι προφανές ότι αν θέλουμε να υπάρξει τουριστική ανάπτυξη στην περιοχή δεν πρέπει να ανεχτούμε εγκατάσταση άλλων ενεργειακών έργων (Αιολικά Πάρκα, Φωτοβολταϊκά Πάρκα, Ηλιοθερμικά Πάρκα κλπ.). Στο Geoportal της ΡΑΕ φαίνεται καθαρά ποιο είναι το μέλλον που επιφυλάσσουν για την περιοχή.
   • Στις θέσεις της Επιτροπής Αγώνα Σητείας κατά του Υβριδικού Έργου Αμαρίου που αναρτήθηκαν στην δημόσια διαβούλευση αναφέρονται μερικές μόνο από τις σκόπιμες ανακρίβειες και φαιδρές κουτοπονηριές της ΜΠΕ που έχουν σαν μοναδικό στόχο να εξαπατήσουν τους καλοπροαίρετους αναγνώστες της (αν υπάρχουν κάποιοι που μέσα στα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια που έχει ο νόμος αντέχουν να μελετήσουν και να κατανοήσουν 2.000 σελίδες κειμένου και να αντιληφθούν τις πραγματικές επιπτώσεις του έργου στην περιοχή).

Αναφέρω μερικές από αυτές:

(α)          Η κάλυψη υπολογίζεται σε όλη της επιφάνεια της ΠΕ Λασιθίου και όχι στην επιφάνεια του Δήμου Σητείας. Στην πρώτη περίπτωση η κάλυψη αναφέρεται ότι είναι μόνο 0,18% ενώ αν ο υπολογισμός γίνει στην επιφάνεια του Δήμου Σητείας είναι 0,459%, δηλαδή πάνω από 2,5 φορές μεγαλύτερο ποσοστό κάλυψης σε σχέση με το αντίστοιχο στο σύνολο της ΠΕ Λασιθίου.

(β)          Αναφέρεται ότι ο άξονας των Α/Π είναι σχεδόν παράλληλος με τον άξονα Βορράς – Νότος (!!!) και έτσι δεν επηρεάζονται τα μεταναστευτικά πουλιά ( Παράρτημα IV – σελίδα 209), ενώ ο άξονας των Α/Π είναι στην πραγματικότητα Ανατολή – Δύση.

(γ)          Αναφέρεται ψευδώς (Παράρτημα IV – σελίδα 256), ότι δεν υπάρχουν άλλα Α/Π πλησίον των μελετώμενων Α/Π του έργου και αποκρύπτεται το γεγονός ότι σε απόσταση από 2.830 μ. έως 5.070 μ. λειτουργούν ήδη 76 Α/Γ διαφόρων εταιρειών, ενώ η ΤΕΡΝΑ έχει άδειες παραγωγής για άλλες 22 Α/Γ σε απόσταση από το έργο από 1.500 μ. έως 2.600 μ.

(δ)          Για την εκτίμηση του φράγματος ανάσχεσης της άγριας ορνιθοπανίδας δεν λαμβάνονται υπόψη τα λειτουργούντα Α/Π της περιοχής ούτε τα σχεδιαζόμενα στο εγγύς μέλλον που έχουν άδεια παραγωγής με το επιχείρημα ότι τέτοια Α/Π δεν υπάρχουν.

(ε)          Αναφέρεται ότι κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό της εταιρείας θα απομακρύνει τα έρποντα είδη (βατράχια, σαύρες κλπ.) κατά την φάση της εκτέλεσης των χωματουργικών εργασιών προκειμένου να τα διασώσει. Βεβαίως και τους πιστεύουμε ότι θα το κάνουν, όπως τους πιστεύουμε ότι θα σταματούν οι Α/Γ για να περνούν ανενόχλητα τα πουλιά.

(στ)        Στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ_ΦΩΤΟΡΕΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΑΙΟΛΙΚΩΝ ΠΑΡΚΩΝ δεν υπάρχει ούτε μία φωτογραφία που να «είδε» τις 61 Α/Γ που βρίσκονται στην περιοχή της Ξερολίμνης και του Μπρινιά και φαίνονται από τα Α/Π του Υποέργου Α. Μπορεί οι φωτογράφοι της ΤΕΡΝΑ να μην τις πρόσεξαν ή να κοίταζαν αλλού αλλά ευτυχώς τις είδαν οι άνθρωποι της Περιφέρειας Κρήτης που έκαναν πρόσφατα αυτοψία στην περιοχή και διαπίστωσαν πόσο κοντά βρίσκονται στα Α/Π του Υποέργου Α.

(ζ)           Στα αναμενόμενα οφέλη από την αιολική ενέργεια (ΜΠΕ – σελίδα 90) περιγράφεται ότι θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας(στα Α/Π αναμένεται να απασχοληθεί ένα συνεργείο 2 – 3 ατόμων για τους περιοδικούς ελέγχους και συντηρήσεις), χωρίς να γίνεται καμία εκτίμηση για το πόσες θέσεις εργασίας θα χαθούν ή δεν θα δημιουργηθούν ποτέ λόγω της ύπαρξης των Α/Γ από άλλους τομείς της οικονομίας. Επίσης ότι θα δημιουργηθεί εισροή εισοδημάτων από εργασίες, εργολαβίες και προμήθειες από την τοπική αγορά,  που όμως είναι όλα πρόσκαιρα και μέχρι να ολοκληρωθούν οι κατασκευαστικές εργασίες, ενώ οι απώλειες θα είναι διαχρονικές. Τέλος ότι θα υπάρξει κοινωνικό όφελος μέσω της μείωσης των λογαριασμών ρεύματος για τους κατοίκους των κοινοτήτων που θα φιλοξενούν τα έργα, χωρίς όμως να γίνεται καμία αναφορά για το ύψος αυτών των ωφελειών(όπως είχε γίνει με ιδιαίτερη έμφαση στην προηγούμενη ΜΠΕ). Δεν αναφέρεται όμως τίποτα για τον τρόπο που θα επιμερίζονται οι ωφέλειες μεταξύ των Δήμων Σητείας, Ρεθύμνου και Αμαρίου και βεβαίως δεν υπάρχει καμία απολύτως εξασφάλιση ότι αυτά τα οφέλη θα συνεχίσουν να υπάρχουν για όλη την διάρκεια λειτουργείας του έργου. Έτσι δεν είναι δυνατόν να εκτιμηθούν τα οφέλη και να συγκριθούν με τις απώλειες για φανεί αν το ισοζύγιο είναι θετικό ή αρνητικό.

(η)          Τέλος επισημαίνεται ότι άλλαξε η θέση εκφόρτωσης των Α/Γ σε σχέση με τον προηγούμενα σχεδιασμό και σύμφωνα με την νέα ΜΠΕ η εκφόρτωση θα πραγματοποιηθεί στην ναυτική βάση Κυργιαμαδίου (αλήθεια από πότε οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις της χώρας χρησιμοποιούνται για την εξυπηρέτηση ιδιωτικών επιχειρηματικών συμφερόντων;)  και η μεταφορά τους στο τόπο εγκατάστασης μέσω της επαρχιακής οδού Κυργιαμάδι – Μονή Τοπλού – επαρχιακός δρόμος Σητείας/Παλαικάστρου και μέχρι την περιοχή ΧΥΤΑ της Σητείας. Οι μικρές επεμβάσεις της εταιρείας κατά μήκος αυτής της διαδρομής (μικρές διαπλατύνσεις σε συνολικά 850,01 μ. σε σύνολο μήκους 24.300μ.) διατυμπανίζονται ως σεβασμός προς το περιβάλλον κατά μήκος ενός υπάρχοντος ασφαλτοστρωμένου δρόμου. Οι ισχυρισμοί αυτοί έχουν τόση αξία όση έχουν και οι αναφορές της ΜΠΕ, ότι από το έργο δεν επηρεάζονται οι φώκιες monahusmonahusκαι τα ρινοδέλφινα που κολυμπούν στις θάλασσες της Σητείας.

Δεν θα σταθώ περισσότερο, αλλά σας επισημαίνουμε ότι όσο πιο πολύ διαβάζουμε την ΜΠΕ τόσο πιο πολλές ανακρίβειες και κουτοπονηριές βρίσκουμε.

4. ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΙΩΝ ΤΟΥ ΑΜΑΡΙΟΥ & ΤΟΥ ΡΕΘΥΜΝΟΥ

Στο τέλος θέλω να σταθώ στην αβασάνιστη θετική γνωμοδότηση των Δημοτικών Συμβουλίων των Δήμων Αμαρίου και Ρεθύμνου σχετικά με την νέα ΜΠΕ του έργου.

Αγαπητοί φίλοι, κατ’ αρχήν πρέπει να παρατηρήσω ότι οι θετικές αυτές γνωμοδοτήσεις σας έγιναν με δυο βασικές παραδοχές.

1^η παραδοχή:    Το έργο (δηλαδή το Υποέργο Β) θα αποτελέσει ένα μεγάλο αναπτυξιακό έργο για τους δύο Δήμους και θα δημιουργήσει αρκετές νέες θέσεις εργασίας και νέες αναπτυξιακές προοπτικές για την περιοχή τους. Αυτό πιθανά να είναι σωστό, παρότι υπάρχουν πολλές αντίθετες φωνές από τις τοπικές κοινωνίες που επισημαίνουν ότι η αλόγιστη και ανεξέλεγκτη χρήση των νερών του φράγματος θα δημιουργήσει μεγάλους κινδύνους τόσο για την επάρκειά του όσο και για την ποιότητά του.

2^η παραδοχή:    Τα αιολικά πάρκα (δηλαδή το Υποέργο Α)θα κατασκευαστούν στην περιοχή του Δήμου Σητείας και δεν μας ενδιαφέρει τι θα κάνουν οι Σητειακοί. Εδώ όμως ακριβώς είναι το πρόβλημα. Οι Σητειακοί, όπως και εσείς, δεν τα θέλουν και είναι αποφασισμένοι να αγωνιστούν για να μη εγκατασταθούν στην Σητεία.

Αλήθεια πως θα τους εξαναγκάσετε να τα δεχτούν; Πως θα τους αναγκάσετε να τα δεχτούν όταν έχουν ήδη 149 Α/Γ σε πλήρη λειτουργία ενώ εσείς έχετε μόνο 32; Πως ζητάτε να δεχτούν οι Σητειακοί τις Α/Γ του Υποέργου Α και γιατί όχι συνολικά άλλες 126 που έχουν άδεια παραγωγής και να φτάσουν να φιλοξενούν συνολικά 275 Α/Γ, όταν εσείς δεν δέχεστε καμία νέα Α/Γ στην περιοχή σας και θέλετε να παραμείνετε με τις 32 που έχετε σήμερα; Πως θα τους αναγκάσετε να τα δεχτούν όταν έχουν όλοι συνειδητοποιήσει ότι αν θέλουν να ξεφύγουν από την αναπτυξιακή καθυστέρηση πρέπει να απαλλαγούν από τον βραχνά των ΑΠΕ που διώχνει μακριά από την περιοχή κάθε σοβαρή επένδυση που θα δημιουργήσει νέες μόνιμες θέσεις εργασίας; Πως θα τους αναγκάσετε να εγκαταλείψουν τα χωριά τους και τις περιουσίες τους; Πως θα τους αναγκάσετε να εγκαταλείψουν κάθε προσπάθεια να αναπτύξουν τον εναλλακτικό τουρισμό στηριγμένοι στα πλεονεκτήματα που τους δίνει η ύπαρξη του Γεωπάρκου UNESCOΣητείας και η ομορφιά του τόπου τους;

Αγαπητοί φίλοι, επειδή όλα τα παραπάνω δεν πρόκειται να γίνουν, όπως πιθανά νομίζετε και επειδή πέρασε η εποχή της θεωρίας που έλεγε ότι όλα χωράνε στην Σητεία, πρέπει να αρχίσετε να προετοιμάζεστε να υποδεχτείτε μαζί με το Υποέργο Β (που σας αρέσει) και το Υποέργο Α (που δεν σας αρέσει) γιατί αυτό είναι το λογικό να γίνει και κατά πάσα πιθανότητα αυτό θα γίνει. Και να έχετε υπόψη σας ότι στην περίπτωση που θελήσετε τότε να αγωνιστείτε για να αποφύγετε την καταστροφή του δικού σας τόπου, εμείς θα σας υποστηρίξουμε, παρότι εσείς σήμερα αδιαφορείτε για τον δικό μας τόπο, γιατί πιστεύουμε ότι δεν είναι δυνατόν να καταστρέφονται ολόκληρες περιοχές της Κρήτης αλλά και γενικότερα της Ελλάδας μόνο και μόνο για να εξασφαλιστούν τεράστια κέρδη σε λίγες ιδιωτικές μονοπωλιακές εταιρείες παραγωγής ενέργειας και μάλιστα στο όνομα της δήθεν προστασίας του περιβάλλοντος και της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής.

Μετά τα παραπάνω πιστεύουμε ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να αλλάξει η αρνητική γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιβάλλοντος για το έργο, όπως αυτή διατυπώθηκε το 2018 στην συζήτηση για την προηγούμενη ΜΠΕ αφού τίποτα ουσιαστικό δεν άλλαξε με την νέα ΜΠΕ.

Σας καλούμε λοιπόν να σεβαστείτε τις αποφάσεις σας, να ακούσετε την αγωνία των Σητειακών, να γνωμοδοτήσετε και πάλι αρνητικά για το έργο και να κλείσετε τα αυτιά σας στα γραφεία τύπου της ΤΕΡΝΑ και σε όλους τους πρόθυμους κοντυλοφόρους πουαύριο,καθισμένοι στις αναπαυτικές πολυθρόνες τους, θα αναπαράγουν τις θέσεις τηςκαι θα σας αποκαλέσουν, καιροσκόπους, πράκτορες σκοτεινών και βρώμικων ενεργειακών συμφερόντων, ότι δήθεν επηρεαστήκατε από μικρές αλλά δυναμικές μειοψηφίες και άλλα πολλά τέτοια όμορφα που ακούσαμε και εμείς από το 2016 μέχρι σήμερα, επειδή αντιταχτήκαμε σε ένα καταστροφικό έργο στην περιοχή μας.

ΣΑΣ ΔΙΑΒΕΒΑΙΩΝΟΥΜΕ ΟΤΙ ΤΟ ΥΠΟΕΡΓΟ Α ΤΟΥ ΥΒΡΙΔΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΑΜΑΡΙΟΥ ΔΕΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΥΛΟΠΟΙΗΘΕΙ ΣΤΗΝ ΣΗΤΕΙΑ

Ηράκλειο 31.05.2023                      Η Επιτροπή Αγώνα Σητείας κατά του Υβριδικού Έργου Αμαρίου